Zo kies je een goede koekenpan van (plaat)staal
- Kies plaatstaal voor een natuurlijke anti-aanbaklaag (met extra onderhoud)
- Kies roestvrij staal voor eenvoudig onderhoud zonder anti-aanbaklaag
- Kies een stalen koekenpan met diameter tussen de 26 en 30 cm
- Kies een model met een geklonken handvat, dus zonder gebruik van schroeven
- Kies voor inductie voor een koekenpan met platte, gladde bodem
Top 5 beste stalen koekenpannen
De De Buyer ‘Mineral B’ serie bestaat uit pannen die gemaakt zijn van 100% natuurlijk ijzer, zonder chemische coatings. Deze pannen zijn vooraf ingesmeerd met bijenwas, waardoor een beschermende laag ontstaat en hun natuurlijke antiaanbakeigenschappen worden versterkt. De bijenwaslaag biedt een eerste bescherming tegen roest en bevordert na verloop van tijd de ontwikkeling van een natuurlijk patina, waardoor de antiaanbakfunctie van de pan verbetert bij voortdurend gebruik.
Over het algemeen bieden de ‘De Buyer Mineral B Pro’ pannen een dikkere constructie, een geklonken handgreep en een professioneel ontwerp in vergelijking met de standaard ‘Mineral B’ en ‘Carbone Plus’ series. Deze eigenschappen dragen bij aan een betere warmteverdeling, duurzaamheid en prestaties, waardoor ze een uitstekende keuze zijn voor wie op zoek is naar kwalitatief hoogwaardig kookgerei met professionele eigenschappen.
De pannen uit de De Buyer ‘Carbone Plus’ serie zijn ook gemaakt van koolstofstaal, maar zijn niet van tevoren behandeld met bijenwas. In plaats daarvan hebben deze pannen een onbewerkt plaatstalen oppervlak. Je moet dus zelf het plaatstaal nog inbranden om een natuurlijke anti-aanbaklaag te creëren. Een goede keuze als je écht op zoek bent naar puur plaatstaal, niks meer, niks minder.
De Nomad Beka serie biedt een hoge kwaliteit koekenpan van duurzaam plaatstaal. Met zijn uitzonderlijke warmtegeleiding en gelijkmatige warmteverdeling zorgt hij voor efficiënt en consistent koken. De comfortabele houten handgreep biedt een stevige grip en blijft koel tijdens het koken. De natuurlijke anti-aanbaklaag in combinatie met het moderne ontwerp maakt het een veelzijdige pan en is geschikt voor alle kookplaten, inclusief inductie.
Deze geperforeerde koekenpan van plaatstaal brengt rokerige grillsmaken binnen en laat vet wegdruppelen. Lichtgewicht en handzaam, de Merten & Storck biedt geweldige resultaten op de grill als gietijzer een te zwaar alternatief is. Het zwarte plaatstaal is sterker en duurzamer dan traditioneel plaatstaal en is daarnaast corrosie- en vlekbestendig. Alleen geschikt voor gebruik buiten en op de grill, niet op de kookplaat of in de oven.
Waar let je op bij het kopen van een stalen koekenpan?
Bij het kiezen van een plaatstalen koekenpan zijn er verschillende aspecten om rekening mee te houden. De dikte van het staal beïnvloedt de warmtegeleiding en duurzaamheid. Controleer of de pan geschikt is voor inductie als je een inductiekookplaat hebt. De diameter van de pan is persoonlijk, maar 26 tot 30 cm is een goede maat. Let op het ontwerp van het handvat voor comfort en hittebestendigheid.
Overweeg de keuze tussen een natuurlijke anti-aanbaklaag die je zelf inbrandt of kies voor roestvrij staal als alternatief. Controleer de ovenbestendigheid en let op het gewicht en type rand van de pan.
- Dikte van het staal: Plaatstalen koekenpannen zijn verkrijgbaar in verschillende diktes. Dikkere pannen hebben over het algemeen een betere warmtegeleiding en zijn duurzamer, terwijl dunnere pannen lichter en sneller opwarmen zijn.
- Geschikt voor inductie: Als je kookt op een inductiekookplaat, controleer dan of de koekenpan geschikt is om te koken op inductie. Niet alle pannen zijn geschikt voor gebruik op inductie, hoewel de meeste modellen van (roestvrij) staal magnetisch zijn en daarom geschikt voor gebruik op inductie kookplaten.
- Diameter en afmetingen: De diameter van de koekenpan is een belangrijke overweging die vrij persoonlijk is. Toch is het algemene advies voor de meeste consumenten dat een stalen koekenpan tussen de 26 en 30 cm de beste keuze is – hoe groter, voor hoe meer personen je tegelijkertijd kan koken. Houd ook rekening met de grootte van je branders of kookzones (in het geval van inductie).
- Ontwerp van het handvat: Een koekenpan van plaatstaal heeft verschillende soorten handvatten. Denk aan een gegoten metalen grepen, houten grepen en afneembare grepen. Kies een ontwerp dat comfortabel in de hand ligt en waar mogelijk hittebestendig is, het liefst geklinkt aan de pan zelf en dus niet met schroeven.
- Anti-aanbaklaag: Sommige koolstofstalen koekenpannen hebben een natuurlijk anti-aanbakoppervlak, terwijl andere moeten worden ingebrand om een anti-aanbaklaag te creëren. Overweeg uw voorkeur en bereidingsmethode bij het kiezen van het juiste kookoppervlak. Als alternatief kan je kiezen voor een roestvrij stalen koekenpan zonder anti-aanbaklaag.
- Ovenbestendigheid: Overweeg of je de koekenpan ook wilt gebruiken in de oven, om bijvoorbeeld een mooie laag gesmolten kaas te creeren. In dit geval houd je rekening met de afmetingen van je oven en de grootte van de koekenpan, inclusief de steel. Daarom kan het interessant zijn om te kiezen voor een model met een afneembaar handvat of in ieder geval een handvat dat de extreme temperaturen van de oven aankan.
- Gewicht: Het gewicht van een plaatstalen koekenpan kan variëren, waar het van zichzelf een vrij zwaar materiaal is, net als gietijzer. Lichtere pannen zijn handiger bij dagelijks gebruik, terwijl zwaardere pannen mogelijk een betere warmtebehoud hebben.
- Type rand: Koekenpannen zijn er met verschillende soort randtypes, zoals rechte randen en schuine randen. Rechte randen vergemakkelijken het omscheppen en omdraaien van de inhoud, terwijl schuine randen het (uit)gieten van vloeistoffen makkelijker maakt.
Kies je voor plaatstaal of roestvrij staal?
In deze koopgids focussen we onze aandacht met name op plaatstaal, al nemen we roestvrij stalen koekenpannen ook mee in de vergelijking. Hoewel beide type metaal gemaakt zijn van staal, zijn er flink wat verschillen tussen de twee materiaalsoorten. Hieronder bespreken we de verschillen tussen twee verschillende soorten staal.
Plaatstaal: Uitstekende warmtegeleiding en natuurlijke anti-aanbakeigenschappen. Ideaal voor snel koken en ontwikkelen van een patina die dient als een natuurlijke anti-aanbaklaag.
Roestvrij staal: Duurzaam, gemakkelijk te onderhouden en vlekbestendig. Geschikt voor dagelijks koken en zure ingrediënten. Modern uiterlijk, vereist geen inbranden.
Kort samengevat, plaatstaal is een goede keuze als je de zeer goede warmtegeleiding en de natuurlijke anti-aanbaklaag wilt gebruiken, terwijl roestvrij staal de beste keuze is als je duurzaamheid, gemakkelijk onderhoud en een moderne uitstraling verkiest boven het extra onderhoud en de natuurlijke anti-aanbaklaag van plaatstaal.
Verschillen tussen roestvrij stalen en plaatstalen koekenpanen
Plaatstaal, ook wel bekend als koolstofstaal, bestaat voornamelijk uit ijzer en koolstof. Roestvrij staal daarentegen bevat ijzer, chroom en vaak ook andere legeringselementen zoals nikkel of molybdeen.
Deze verschillen in de samenstelling zorgen voor een groot verschil in hoe de twee materialen worden gebruikt en hun prestaties.
- Roestbestendigheid: Roestvrij staal heeft een hogere mate van roestbestendigheid dan plaatstaal. Door de toevoeging van chroom vormt zich een beschermende laag die het staal beschermt tegen corrosie. Plaatstaal kan daarentegen gevoeliger zijn voor roestvorming, vooral als het niet goed wordt onderhouden.
- Onderhoud: Roestvrij staal is over het algemeen gemakkelijker te onderhouden. Het is bestand tegen vlekken, corrosie en verkleuring, waardoor het eenvoudig schoon te maken is. Plaatstaal vereist daarentegen extra zorg, zoals regelmatig inbranden en droog houden om roest te voorkomen.
- Warmtegeleiding: Plaatstaal staat bekend om zijn uitstekende warmtegeleiding, wat resulteert in gelijkmatige verwarming en snelle respons op temperatuurveranderingen. Roestvrij staal heeft over het algemeen een iets lagere warmtegeleiding, waardoor het langzamer opwarmt en koelt.
- Anti-aanbakeigenschappen: Plaatstaal heeft van nature een non-stick oppervlak, dat verbetert naarmate de pan meer wordt gebruikt en ingebrand. Roestvrij staal daarentegen heeft van nature geen anti-aanbaklaag, maar sommige modellen kunnen een coating hebben om het anti-aanbakvermogen te verbeteren.
- Prijs: Over het algemeen is plaatstaal goedkoper dan roestvrij staal. Plaatstalen pannen zijn vaak betaalbaarder, terwijl roestvrijstalen pannen van hogere kwaliteit een hogere prijs kunnen hebben.
Dikte van het plaatstaal maakt een groot verschil
De dikte van het materiaal van een koekenpan is een belangrijk aspect om te overwegen. Plaatstalen koekenpannen zijn verkrijgbaar in verschillende diktes, variërend van 1,5 mm tot 3 mm. Hier zijn de keuzes die consumenten hebben:
Dunne stalen koekenpannen (1,5 mm): Dunne plaatstalen pannen warmen snel op en reageren snel op temperatuurveranderingen. Ze zijn lichtgewicht en gemakkelijk te hanteren. Deze koekenpannen van plaatstaal zijn ideaal voor het bereiden van gerechten waarbij een snelle respons nodig is, zoals roerbakken – daarom is een stalen wok vaak gemaakt van dunner staal. Houd er echter rekening mee dat dunne pannen een minder gelijkmatige warmteverdeling kunnen hebben.
Dikke stalen koekenpannen (2 mm): Pannen met een gemiddelde dikte bieden een goede balans tussen warmtegeleiding en duurzaamheid. Ze warmen snel op, verdelen de warmte gelijkmatig en behouden de warmte goed. Dit maakt ze geschikt voor veel verschillende kooktechnieken, waaronder sauteren, bakken en frituren. Voor de meeste consumenten is een stalen koekenpan met een dikte van 2 mm een goede keuze.
Dikke stalen koekenpannen (3 mm): Dikkere plaatstalen pannen hebben uitstekende warmtegeleiding en bieden een zeer gelijkmatige warmteverdeling. Ze zijn duurzaam en hebben een goede warmtebehoud. Dikkere pannen kunnen iets langer duren om op te warmen, maar eenmaal op temperatuur behouden ze de warmte goed. Deze koekenpannen zijn ideaal voor gerechten die langere kooktijden vereisen, zoals stoofschotels en braadstukken.
Gebruik je de stalen koekenpan op inductie?
Als je een inductiekookplaat hebt, is het belangrijk om een koekenpan te kiezen die geschikt is voor inductie. Een plaatstalen koekenpan is vrijwel altijd geschikt voor gebruik op inductie dankzij de magnetische eigenschappen van het materiaal. Maar ook de bodem van de pan moet hiervoor geschikt zijn en met name geen beschadigingen aanbrengen op het glas van je inductie kookplaat.
Roestvrij staal op inductie: Roestvrijstalen koekenpannen hebben van nature geen magnetische eigenschappen, maar sommige fabrikanten voegen magnetische legerings-elementen toe aan de bodem en zijn dus geschikt voor gebruik op inductie.
Plaatstaal op inductie: De meeste plaatstalen koekenpannen hebben een magnetiseerbare bodem, waardoor ze geschikt zijn voor efficiënte inductieverwarming. Controleer echter altijd of de specifieke pan inderdaad geschikt is voor inductie.
Controleer altijd of de plaatstalen of roestvrijstalen koekenpan expliciet is gemarkeerd als geschikt voor inductie voordat je deze aanschaft.
Bij het kiezen van een koekenpan van plaatstaal voor inductie, overweeg ook andere factoren, zoals de dikte van het materiaal en de prestaties bij het gelijkmatig verdelen van warmte op de kookzone. Dit zorgt ervoor dat de pan niet alleen geschikt is voor inductie, maar ook optimale kookresultaten biedt. Het is dan ook belangrijk dat de diameter van de bodem overeenkomt met de kookzones op je inductie kookplaat.
Ontwerp van het handvat
Ongeacht of je nou een rvs of plaatstalen koekenpan kiest, het ontwerp van het handvat van een koekenpan is altijd een belangrijk aspect dat van invloed is op het comfort en de functionaliteit bij het koken.
Houten handvat: Koekenpannen met houten grepen bieden een natuurlijke en esthetische uitstraling. Ze zijn comfortabel om vast te houden en blijven meestal koeler dan metalen grepen tijdens het koken. Houten grepen vereisen echter speciale zorg, zoals handwas en periodieke behandeling met olie om ze in goede conditie te houden.
Handvat van (roestvrij) staal: Koekenpannen met gegoten en geklonken metalen grepen zijn duurzaam en hittebestendig. Ze worden vaak permanent bevestigd aan de pan en bieden een stevige grip. Deze grepen kunnen echter heet worden tijdens het koken, dus zorg ervoor dat je een ovenwant of handgreep-beschermer gebruikt.
Ook zijn er een paar modellen verkrijgbaar die zijn voorzien van afneembare grepen, wat handig kan zijn bij opslag en schoonmaken. Deze grepen kunnen meestal veilig worden vastgezet en losgemaakt, waardoor de koekenpan veelzijdiger wordt voor gebruik in de oven of op tafel. Een goed voorbeeld van twee merken dat hier een ruime collectie in heeft zijn Woll en Tefal, hoewel niet alle twee de merken modellen van plaatstaal aanbieden.
Anti-aanbaklaag: plaatstaal zelf inbranden of toch kiezen voor rvs?
Het inbranden van een plaatstalen pan is een belangrijk onderdeel van het materiaal. In tegenstelling tot pannen die zijn vervaardigd van roestvrij staal, heeft plaatstaal een duidelijke handleiding om garanderen dat deze optimaal werkt én dat je het materiaal niet ‘beschadigt’.
De meeste pannen van plaatstaal moet je zelf inbranden, dat adviseren we ook als de fabrikant dit al van tevoren heeft gedaan. Op deze manier creëer je een natuurlijke een anti-aanbaklaag. Dit proces omvat het aanbrengen van een laag olie en het verwarmen van de pan om een polymerisatiereactie te veroorzaken, waardoor een duurzame en gladde anti-aanbaklaag ontstaat (genaamd de patina).
Ingebrand plaatstaal heeft over het algemeen een uitstekende anti-aanbakprestatie, maar vereist wel onderhoud om deze prestaties van het patina te behouden. Dit houdt in: goed schoonmaken en drogen na gebruik en om de zoveel tijd opnieuw inbranden.
Sommige kookliefhebbers geven de voorkeur aan roestvrij stalen koekenpannen zonder anti-aanbaklaag. Hoewel deze pannen geen anti-aanbaklaag hebben, bieden ze duurzaamheid, uitstekende warmtegeleiding en de mogelijkheid om op hoge temperaturen te koken. Ze vereisen mogelijk wel iets meer olie of vet tijdens het koken om plakken te voorkomen.
Veelgestelde vragen
Wat is een koolstofstalen koekenpan?
Een plaatstalen koekenpan is een kookpan gemaakt van een legering van ijzer en koolstof. Het is bekend om zijn uitstekende warmtegeleiding en natuurlijke anti-aanbakeigenschappen wanneer deze correct is ingebrand.
Hoe onderhoud je een plaatstalen koekenpan?
Om een plaatstalen koekenpan te onderhouden, spoel je deze af met warm water en een zachte borstel om voedselresten te verwijderen. Droog de pan onmiddellijk af om roest te voorkomen. Regelmatig inbranden van plaatstaal met olie helpt ook om de anti-aanbaklaag te behouden.
Moet een plaatstalen koekenpan worden ingebrand?
Ja, de meeste plaatstalen koekenpannen moeten worden ingebrand voordat ze voor het eerst worden gebruikt. Dit proces creëert een duurzame anti-aanbaklaag en verbetert de prestaties van de pan. Volg de instructies van de fabrikant voor het inbranden of onze handleiding voor het inbranden van plaatstaal.
Kan een plaatstalen koekenpan in de vaatwasser?
Het wordt over het algemeen niet aanbevolen om een plaatstalen koekenpan in de vaatwasser te doen. Het harde wasmiddel en de hoge temperatuur in de vaatwasser kunnen de anti-aanbaklaag beschadigen en de pan roestgevoelig maken. Handwas is de beste optie.
Kan plaatstaal worden gebruikt op inductie?
Ja, plaatstalen koekenpannen zijn geschikt voor de meeste kookplaten, waaronder ook het gebruik op een inductie kookplaat – maar ook gas, elektrisch, keramisch en halogeen. Controleer echter altijd of de pan specifiek geschikt is voor inductie. De bodem van de koekenpan moet namelijk ook glad en plat zijn om te voorkomen dat glas van de kookplaat wordt beschadigd.
Voor de meeste consumenten is een plaatstalen koekenpan met een dikte van 2 mm een goede keuze. Het biedt een goede balans tussen warmtegeleiding, duurzaamheid en prijs. Als budget geen beperking is, overweeg dan een dikker plaatstalen pan (3 mm) voor optimale warmteverdeling en warmtebehoud tijdens langere kooktijden.