Zo kies je een goede gietijzeren ovenschaal
- Kies voor een middelgrote ovenschaal van gietijzer van circa 25 tot 35 cm
- Kies voor een model van puur gietijzer voor extra krokante bereidingen
- Kies voor een gietijzeren ovenschaal met emaillelaag voor eenvoud & gemak
- Kies altijd voor een model met ergonomische handvatten die goede grip bieden
- Kies voor een model met randen die tot circa 5 tot 7 cm hoogte reiken
Top 8 beste gietijzeren ovenschalen
Waarom kiezen voor een ovenschaal van gietijzer?
Een gietijzeren ovenschaal is een duurzaam en veelzijdig stuk keukengerei dat zijn oorsprong vindt in lang vervlogen tijden. Gemaakt van stevig gietijzer, biedt het talloze voordelen die al eeuwenlang in keukens worden gebruikt, zowel de puur gietijzeren vorm als de ovenschalen met een laag van emaille.
Gietijzeren ovenschalen hebben uitstekende warmtebehoudende eigenschappen, waardoor ze de warmte gelijkmatig verspreiden en behouden, ook bij lagere temperaturen. Dit zorgt voor een gelijkmatige en langdurige warmteverspreiding, wat resulteert in perfect gebakken, gegrilde of gebraden gerechten. Een groot voordeel is de lange levensduur van gietijzer, zeker wanneer deze goed wordt onderhouden. Met goed onderhoud biedt gietijzer ook een natuurlijke anti-aanbaklaag die met de tijd mee alleen maar beter wordt.
Bovendien kan een gietijzeren ovenschaal direct van het fornuis naar de oven worden verplaatst, waardoor het een ideale keuze is voor een breed scala aan recepten, van het braden van vlees tot het bereiden van lasagne. Het veelzijdige karakter van gietijzer maakt het een perfect materiaal en is een goede keuze voor de meeste huishoudens en gepassioneerde hobbykoks die op zoek zijn naar betrouwbaarheid en multifunctionaliteit.
Waar let je op bij het kiezen van een gietijzeren ovenschaal?
Het kiezen van de juiste gietijzeren ovenschaal betekent dat je nadenkt over verschillende aspecten. De maat en vorm die het beste bij jouw kookbehoeften passen, de aanwezigheid en het type handvatten, de afwerking, de warmtebehoud, de geschiktheid met jouw warmtebron en type kookplaat (zeker bij inductie), de onderhoudsvriendelijkheid, het merk en het gewicht zijn slechts enkele overwegingen. Hieronder bespreekt de expert uitgebreid ieder aspect om te overwegen met een duidelijke uitleg, zodat je een ovenschaal kunt kiezen die écht past bij jouw manier van koken.
- Hoe groot moet de ovenschaal zijn?: Gietijzeren ovenschalen zijn verkrijgbaar in verschillende maten, variërend van kleinere schaaltjes die geschikt zijn voor een enkele portie tot grote schalen waar je een gigantische lasagne in kan bakken.
- Welke vorm kies je? Je kunt kiezen tussen ronde, ovale of rechthoekige vormen, afhankelijk van je kookbehoeften en de gerechten die je wilt bereiden. Vierkante ovenschalen van gietijzer zijn het meest voorkomend, gevolgd door ronde modellen die ideaal zijn voor tart tartins of een heerlijke hartige taart.
- Moet de ovenschaal zijn uitgerust met handvatten? Controleer of de ovenschaal stevige handgrepen heeft voor veilig en gemakkelijk hanteren. De expert adviseert altijd om te kiezen voor een model met stevige handvatten, waar haar voorkeur uitgaat naar een model met lusvormige handvatten zoals de XX.
- Zoek je een model met bijpassende deksel? Sommige gietijzeren ovenschalen worden geleverd met een bijpassend deksel, waardoor je gerechten vochtig en sappig blijven tijdens het koken. Dit is vooral belangrijk voor gerechten die lang moeten worden gegaard en waar het vocht niet mag ontsnappen.
- Zoek je een gietijzeren ovenschaal met of zonder emaille coating? Overweeg een ovenschaal met emaille coating, die het gietijzer beschermt, eenvoudiger schoon te maken is en een bredere variëteit aan kleuropties biedt. Puur gietijzer is, ook wanneer goed ingebrand, gevoelig voor zure ingredienten zoals tomatensaus, waardoor een model met een emaille laag een groot pluspunt kan zijn voor veelzijdigheid – maar je levert er wel wat op in op het gebied van braden en bakken.
- Warmtebehoud van de ovenschaal: Controleer of de ovenschaal goed de warmte kan behouden. Bedenk dat hoe dikker het gietijzer, hoe beter de warmteretentie is. Houdt er wel rekening mee dat een dik gietijzer flink zwaar kan zijn en dat de kwaliteit hoe de ovenschaal is gemaakt flink kan verschillen. Dat is een van de redenen dat merken zoals Le Creuset en Staub een hoog prijskaartje aan hun producten hangen, omdat ze daadwerkelijk hoge kwaliteit leveren in vergelijking met goedkopere merken.
- Geschikt voor oven én jouw kookplaat : Zorg ervoor dat de ovenschaal geschikt is voor gebruik op jouw type kookplaat als je deze ook buiten de oven wilt gaan gebruiken. Vrijwel elke gietijzeren ovenschaal is geschikt voor gebruik op een gasfornuis, maar voor gebruik op een inductie kookplaat is het belangrijk dat de bodem glad is zodat deze het glas van de kookplaat niet beschadigd.
- Hoe eenvoudig moet de gietijzeren ovenschaal zijn te onderhouden? Informeer naar het onderhoud van de ovenschaal, zoals het inbranden van het gietijzer, om de levensduur te verlengen.
- Ben je op zoek naar een betrouwbaar merk? Bekende merken kunnen een betrouwbare kwaliteit, vakmanschap en garantie bieden, wat kan bijdragen aan een betere kookervaring en duurzaamheid van het product. Merken die veelal door consumenten en experts als betrouwbaar worden gezien zijn o.a. Le Creuset, Staub en BK.
- Hoe zwaar mag de ovenschaal zijn? Overweeg het gewicht van de ovenschaal, aangezien gietijzeren schalen over het algemeen zwaarder zijn dan andere materialen. Een lichtere optie kan handiger zijn voor mensen die moeite hebben met tillen of voor dagelijks gebruik.
Hoe groot moet de ovenschaal zijn?
Gietijzeren ovenschalen zijn verkrijgbaar in verschillende maten, waar iedere maat weer een goede keuze is voor bepaalde bereidingen. Kleine gietijzeren ovenschaaltjes zijn perfect voor om direct aan tafel te serveren, waar een grote ovenschaal uitermate geschikt is voor grotere gerechten zoals gebraden vlees.
Voor de meeste consumenten is een gietijzeren ovenschaal van gemiddelde grootte (ongeveer 25 cm tot 30 cm) de beste optie. Dit biedt voldoende capaciteit voor de dagelijkse kookbehoeften van de meeste Nederlanders en is veelzijdig genoeg om een breed scala aan gerechten te bereiden.
- Klein formaat: Ideaal voor individuele porties of bijgerechten. De afmetingen variëren meestal van 10 cm tot 20 cm. Deze kleinere ovenschalen zijn ideaal voor persoonlijk gebruik en voor mensen met beperkte ovenruimte.
- Middelgroot: Dit is de meest veelzijdige optie, geschikt voor de meeste huishoudens. Met afmetingen van 25 cm tot 30 cm zijn deze ovenschalen geschikt voor middelgrote braadstukken, eenpansgerechten en maaltijden voor het hele gezin.
- Groot formaat: Deze ovenschalen zijn ontworpen voor grotere gezinnen of bijeenkomsten en hebben een inhoud van 35 cm of meer. Ze zijn geschikt voor grote braadstukken, hele kippen en een uitstekende keuze voor meal prepping.
Kleine ovenschaaltjes: Vaak verkrijgbaar in een set met meerdere ovenschaaltjes, gietijzer is ideaal voor het bereiden, warm houden én presenteren van je gerechten die direct op de dinertafel kan worden geserveerd.
Grote ovenschaal: Als je liever in één keer een volledige maaltijd voor meerdere personen bereid, dan is een grote ovenschaal (vanaf circa 25 cm) een goede keuze om grotere gerechten te bereiden en prachtig te serveren.
Het is bij het kiezen van het formaat ook erg belangrijk dat deze gaat passen in jouw oven. Daarom is het aangeraden om je oven van tevoren op te meten. Ook voor gebruik op het gasfornuis of je inductie kookplaat kan het handig zijn om de afmetingen van de kookzones op te meten, ook in het geval van combi- of flex zones.
Vorm van de gietijzeren ovenschaal
Ja, het is zeker belangrijk, de vorm van de ovenschaal. De vorm van de ovenschaal bepaald niet enkel hoe je gerechten die worden gebakken er uit komen te zien, maar ook welke gerechten je er het beste mee kan bereiden. Hieronder het uitgebreide advies voor het kiezen van de juiste vorm (psst, er is geen slecht of goed in dit geval, maar er is wel een voorkeur).
De ronde vorm is de beste keuze voor de meeste consumenten vanwege zijn veelzijdigheid en gelijkmatige warmteverdeling. Er passen veel verschillende gerechten in, waardoor hij geschikt is voor dagelijks koken. De ronde vorm is daarnaast ook prima te gebruiken op de meeste fornuizen.
- Rond: Dit is de meest voorkomende vorm en zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling. Ronde gietijzeren ovenschalen zijn veelzijdig en geschikt voor verschillende gerechten, zoals stoofschotels, gebraad en gebakken desserts.
- Ovaal: Ovaal zijn ideaal voor langere stukken vlees, zoals hele kippen of grote braadstukken. Door de langwerpige vorm kun je dit soort gerechten beter plaatsen en gelijkmatig garen.
- Rechthoekig: Deze braadpannen zijn perfect voor lasagne, eenpansgerechten en gelaagde gerechten. De rechthoekige vorm maakt het makkelijker om vierkante of rechthoekige maaltijden te portioneren en te serveren.
Goede handvatten zijn cruciaal bij een gietijzeren ovenschaal
Het type en ontwerp van de handgrepen op een gietijzeren ovenschaal kan een grote invloed hebben op de bruikbaarheid en veiligheid. Gietijzer is sterk, maar wel breekbaar. Daarom zijn ergonomische handvatten die goede grip bieden de beste keuze, zodat de ovenschaal veilig en comfortable kan worden verplaatst of verwijderd uit de oven.
Standaard handvatten: Veel gietijzeren ovenschalen hebben twee stevige zijgrepen. Deze handvatten zorgen voor een stevige grip bij het verplaatsen van de ovenschaal van het fornuis naar de oven of de dinertafel. Goed en veilig in gebruik.
Lusvormige handvatten: Dit type handvat is tijdens het testen beoordeeld als het meest veilig en comfortabel, omdat je vingers goed in de lusvormen passen om zo een goede grip op de ovenschaal te krijgen. Favoriete keuze van de expert.
Tijdens het testen werd duidelijk dat de lusvormige handvatten duidelijk superieur zijn in vergelijking met de standaard handvatten. De standaard handvatten waren, kort gezegd, problematisch om goed op te tillen, zeker wanneer je gebruik maakt van dikke ovenwanten o jezelf te beschermen tegen brandwonden. Aangezien de handvatten vaak ook vervaardigd zijn van gietijzer, worden deze in de oven écht gloeiend heet, waardoor het belangrijk is dat de handvatten ook met ovenwanten een goede grip bieden.
Onze favoriete gietijzeren ovenschaal had geluste handgrepen met genoeg ruimte om te gebruiken met ovenhandschoenen.
Deksel is een goede toevoeging voor elke ovenschaal
De aanwezigheid van een deksel kan de functionaliteit en veelzijdigheid van een gietijzeren ovenschaal enorm vergroten. Echter komt het niet veel voor dat een gietijzeren ovenschaal wordt geleverd met een deksel, met enkele uitzonderingen. Als een deksel essentieel is, dan kan een ondiepe braadpan een zeer goed alternatief zijn op een ovenschaal van gietijzer.
Waar veel gietijzeren braadpannen worden geleverd met een bijpassend deksel, is dit niet het geval bij de meeste ovenschalen. Een deksel helpt om vocht, warmte en smaken vast te houden tijdens het koken, wat resulteert in malsere en smaakvollere gerechten. Hierdoor kan het zo zijn dat je écht op zoek bent naar een model met deksel, maar dan raadt de expert nogmaals aan om te kiezen voor een ondiepe braadpan die wel wordt geleverd met een deksel.
Een deksel biedt veelzijdigheid, waardoor er meer verschillende bereidingswijzen mogelijk zijn en de warmte beter wordt vastgehouden.
Kies je voor een gietijzeren ovenschaal met of zonder emaille coating?
De aanwezigheid van een emaille coating op een gietijzeren ovenschaal kan verschillende voordelen bieden die thuiskoks kunnen aanspreken. Emaille coating is een laag glad, glasachtig materiaal dat aan de binnenkant en soms aan de buitenkant van de gietijzeren ovenschaal wordt aangebracht. Het doel van deze coating is om een antiaanbaklaag te creëren en gemakkelijk schoon te maken.
Laten we het eerst hebben over de beste keuze voor de meeste consumenten. Voor de meeste thuiskoks is een gietijzeren ovenschaal met een geëmailleerde binnenkant de aanbevolen optie. Deze keuze biedt de voordelen van een antiaanbaklaag, gemak bij het schoonmaken en veelzijdigheid bij het koken.
De emaille coating elimineert de behoefte aan overmatige olie of vetten en zorgt ervoor dat voedsel moeiteloos loslaat van het oppervlak.
Bovendien bieden emaille coatings een waaier aan kleuropties, zodat je wat persoonlijkheid in je keuken kan brengen. Wat gietijzeren ovenschalen met emaille coating betreft, zijn er een paar keuzes die consumenten kunnen overwegen. Ten eerste zijn er ovenschalen met een geëmailleerde binnenkant. Deze coating voorkomt dat voedsel aan het oppervlak blijft plakken, waardoor het makkelijker wordt om gerechten los te maken en te serveren.
Voor wie de traditionele charme (en ongeëvenaarde eigenschappen) van gietijzer op prijs stelt, zijn er ook gietijzeren ovenschalen zonder coating te koop. Deze ovenschalen laten de ruwe schoonheid van het gietijzer zien en moeten voor gebruik ingebrand worden om een natuurlijk anti-aanbak laag, genaamd de patina, te ontwikkelen. Hoewel ze iets meer zorg en onderhoud vragen, bieden ze uitstekende warmtebehoudende eigenschappen die je net niet kan bereiken bij modellen die zijn voorzien van een emaille coating.
Voor welke warmtebronnen is een gietijzeren ovenschaal geschikt?
De veelzijdigheid van een gietijzeren ovenschaal is een belangrijke overweging, omdat je hiermee je kookopties kunt uitbreiden en een breed scala aan gerechten kunt bereiden. Dit zijn de keuzes die consumenten hebben.
Vrijwel altijd geschikt voor gebruik met oven en een gasfornuis: De meeste gietijzeren ovenschalen zijn geschikt voor zowel gebruik op open vuur, zoals een gasfornuis, net als gebruik in de oven, zoals de naam overduidelijk aangeeft. Deze veelzijdigheid maakt verschillende kooktechnieken mogelijk, van aanbraden en sauteren tot smoren en bakken.
Open vuur, barbecue of grill: Sommige gietijzeren ovenschalen zijn ontworpen om de intense hitte van de barbecue te weerstaan. Vaak voorzien van stevige handgrepen of een specifieke vorm om buiten koken te vergemakkelijken. Denk aan handvatten die in dit geval naar boven zijn gericht, om extra afstand te creëren tussen jouw handen en het vuur.
Controleer altijd of de ovenschaal geschikt is voor inductie
Geschikt voor gebruik op een inductie kookplaat: Als je keuken voorzien is van een inductie kookplaat, let er dan op dat de gietijzeren ovenschaal specifiek gelabeld is als compatibel met inductie.
Niet alle gietijzeren ovenschalen zijn geschikt voor gebruik op een keramische of inductie kookplaat, voornamelijk als de onderkant van de ovenschaal niet egaal en plat is. Dit kan dan namelijk slijtage en krassen veroorzaken wanneer de ovenschaal verschuift op het glas van de kookplaat.
Veelgestelde vragen
Wat is een gietijzeren ovenschaal?
Een gietijzeren ovenschaal is een essentiële keukencomponent die de perfecte combinatie biedt van duurzaamheid en functionaliteit. Deze robuuste kookcontainer is vervaardigd uit massief gietijzer en is speciaal ontworpen om verschillende kooktechnieken, zoals braden en bakken, te faciliteren, en dat alles met het gemak van één enkel keukeninstrument.
Waarom zijn gietijzeren ovenschalen populair?
Gietijzeren ovenschalen genieten wereldwijd populariteit omwille van hun uitmuntende warmtebehoud en gelijkmatige warmteverdeling. De eigenschap van gietijzer om de warmte vast te houden en geleidelijk vrij te geven, resulteert in nauwkeurig gegaarde gerechten die doordrenkt zijn met heerlijke smaken en texturen.
Kan ik een gietijzeren ovenschaal op het fornuis gebruiken?
Zeker! Veel gietijzeren ovenschalen zijn ontworpen met veelzijdigheid in gedachten en kunnen zonder problemen zowel in de oven als op het fornuis worden gebruikt. Hierdoor kun je niet alleen ingrediënten aanbraden voordat je ze in de oven plaatst, maar ook direct in dezelfde schaal op het fornuis bereiden.
Hoe moet ik een gietijzeren ovenschaal onderhouden?
Na gebruik, reinig de schaal met warm water en een zachte borstel om voedselresten te verwijderen. Zorg ervoor dat je de schaal grondig afdroogt om roestvorming te voorkomen. Het aanbrengen van een dun laagje olie na het drogen helpt om de beschermende olielaag te vernieuwen en roest op afstand te houden.
Kan ik zure ingrediënten zoals tomaten in een gietijzeren ovenschaal gebruiken?
Ja, maar met enige voorzichtigheid. Gietijzeren ovenschalen met een geëmailleerde afwerking zijn meer geschikt voor zure ingrediënten, zoals tomaten, omdat de emaille laag de interactie tussen het ijzer en zure voedingsmiddelen minimaliseert..
Zijn gietijzeren ovenschalen geschikt voor de vaatwasser?
Hoewel sommige moderne gietijzeren ovenschalen mogelijk vaatwasmachinebestendig zijn, wordt handmatig wassen meestal aanbevolen. Harde reinigingsmiddelen en hoge temperaturen in de vaatwasser kunnen de geëmailleerde afwerking beschadigen.
Kan ik gietijzeren ovenschalen op inductiekookplaten gebruiken?
Absoluut, mits de gietijzeren ovenschaal een platte bodem heeft. Inductiekookplaten creëren een magnetisch veld om warmte te genereren, en gietijzer is magnetisch, waardoor het een uitstekende keuze is voor gebruik op inductiekookplaten. Zorg ervoor dat de bodem van de schaal volledig contact maakt met de kookplaat voor een gelijkmatige warmteoverdracht.
Welke merken bieden hoogwaardige gietijzeren ovenschalen?
Meerdere gerenommeerde merken staan bekend om hun hoogwaardige gietijzeren ovenschalen. Enkele van deze merken zijn Le Creuset, Staub, Lodge en Emile Henry. Deze merken hebben een lange geschiedenis van kwaliteit en innovatie op het gebied van kookgerei en staan bekend om hun duurzame en functionele producten.
Houd bij het kiezen van een ovenschaal rekening met de grootte van je oven. Zorg ervoor dat hij comfortabel in je oven past, voor een goede luchtstroom en warmteverdeling. Als je twijfelt over de grootte, kies dan voor een iets grotere ovenschaal om in de toekomst te kunnen koken. Houd wel rekening met de capaciteit van je oven om overbevolking te voorkomen.